Bedesten; kumaş, mücevher vb. değerli eşyaların satıldığı kapalı çarşı anlamına gelmektedir.
Türkiye’de de Adana Bedesteni, Bursa Bedesteni, İstanbul Bedesteni, Trabzon Bedesteni gibi örneklerinin yer aldığı bu kapalı çarşı türünün bir örneği de 15. yüzyılda Üsküp’te inşa edilmiştir.
Üsküp’ün kuzeyinde Türk Çarşısı’nın içinde bulunan Bedesten, Osmanlı Devleti’nden kalan tarihi yapılardan biridir.
Üsküp Çarşısı’nın göbeğinde yer alan Bedesten, 15. yüzyılda Gazi İshak Bey (o dönemdeki Üsküp sancak beyi) tarafından yaptırılmıştır.
Bedesten, merkezi konumu sebebiyle kısa sürede şehrin en önemli ticaret merkezi haline gelmiş, uzun yıllar boyunca da önemini korumayı sürdürmüştür.
“1689 Hadisesi” olarak da anılan yangında, birçok tarihi yapı gibi Bedesten de büyük zarar görmüştür.
Uzunca bir süre onarılmadan yarı yıkık bir halde kaldıktan sonra, 1900 yılında yeniden inşa edilip, günümüzdeki halini almıştır.
Bedesten yeniden inşa edildikten sonra hakkında bir kitabe yazılmıştır. Bu kitabede yangın sonrası onarımı İshak Bey’in soyundan gelen Hacı Hüseyin, Osman ve Yaşar Beylerin üstlendiği bilgisi yer almaktadır.
Son şekli ile Bedesten; iki duvarı boyunca dükkânlar sıralanan, üstü açık bir orta koridoru olan iş hanı görünümündedir. 1880’lerde Bedesten ’nin yıkık ve harap halinin bir gravürü yayınlanmıştır. Bu resimde şimdiki şeklinden oldukça farklı, altı bölümlü ve altı kubbeli bir bina olduğu görülmektedir.
1964-1965 yıllarında bölgede yapılan sondajlarda resimde yer alan bilgilerin doğru olduğu görülmüştür. Esas Bedesten dört kapılı ve zemini şimdikinden daha aşağıda yer alan bir çarşı idi.
Üsküp Bedesteni, günümüzde de Makedonya Kültür Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet vermektedir.
Daha çok Türk esnafların yer aldığı çarşı, tarihi ve mimari dokusu ile Üsküp Çarşısı’na ayrı bir önem katmaktadır.
Bu tarihi ticaret merkezinin farklı yıllarda çekilmiş fotoğraflarına aşağıdan ulaşabilirsiniz:
2 yorum